استاندارد دوگانه بی بی سی فارسی در انعکاس اخبار حقوق بشری - آيدين تبریزي
روز چهارشنبه ۱۲ دسامبر، دو خبر همزمان در سایت بی بی سی فارسی در کنار هم منتشر شده اند، یکی با عنوان 'وضعیت حقوق بشر در ایران وخیم تر از دو سال پیش است' ( ۱) و دیگری 'ترکیه با خشونت علیه اقلیت ها مقابله کند' (۲ ) در خبر اول هیچ اشاره ای به نقض حقوق بشر اقلیتهای قومی و ملی در ایران نشده اما در خبر دوم اختصاصا به نقض همان بخش از حقوق بشر (یعنی حقوق اقلیتهای قومی و ملی) در ترکیه اختصاص یافته است !
دفاع از حقوق اقلیتهای ملی مهم است البته فقط در مورد کشور همسایه ولی دفاع از همین حقوق برای اقلیتهای ملی در ایران نشانه قبیله گرایی است و سایت وزین بی بی سی از قبیله گرایی به دور است!؟ استاندارد دوگانه حقوق بشر در خبرهای سایت بی بی سی آشکارتر از آن است که انکار شود و این اولین باری هم نیست که بی بی سی و سایر رسانه های فارس زبان چنین استاندارد دوگانه ای را در مورد حقوق بشر به کار می برند. در حالیکه بی بی سی هیچ خبری از نامه همسر سعید متین پور در ۲۰۰- مین روز انفرادی اش بدون تفهیم اتهام و بدون حق داشتن وکیل مدافع منتشر نمی کند، اشاره ای به دهها آذربایجانی، کرد، عرب و … دیگر که در زندانها هستند نمی کند و اقلیتهای قومی تنها گروهی هستند که حقوقشان در خبر اول بی بی سی غایب است، برای اقلیتها قومی ترکیه اشک تمساح می ریزد !
این در حالیست که در سالهای اخیر بهبود قابل توجهی در موضوع حقوق بشر در ترکیه ایجاد شده که در همان خبر بی بی سی نیز منعکس شده است. " این گزارش همچنین آورده با این که در ارتباط با حقوق اقلیت های ترکیه پیشرفت چشمگیری حاصل شده است، هنوز جای بهبود این وضعیت وجود دارد." چندی پیش در خبرها آمده بود که پلیس ترکیه چند شهروند کردش را هشت ساعت در بازداشت موقت نگه داشته بود و دادگاه حقوق بشر اروپا دولت ترکیه را بابت نگهداشتن بیش از حد آنها بدون تفهیم اتهام، به پرداخت غرامت چندهزار یورویی متهم کرد و دولت ترکیه طبق تعهداتش مجبور به پرداخت غرامت شد .
حال این را مقایسه کنید با ایران که سعید متین پور بیش از ۲۰۰ روز است بدون تفهیم اتهام در انفرادی است (۳) ولی حقوق بشری او برای بي.بي.سي اهمیتی ندارد، اما سوء استفاده از گزراش های دوره ای سازمانهای حقوق بشر که گزارش های مشابهی را در مورد تمام کشورهای دنیا از بریتانیا گرفته تا آمریکا هم منتشر می کنند، برای رد گم کردن در مورد نقض حقوق اقلیتها در ایران، برای مسئولان بی بی سی فارسی بسیار جذاب است!؟
مطمئنا وضعیت حقوق بشر در ترکیه ایده آل نیست ولی آیا سیستم قضایی ترکیه که در آن متهمین می توانند شکایاتشان را به دادگاههای اروپایی ببرند و تقاضای بازنگری در حکم را بکنند و دستگاه قضایی ترکیه موظف به پذیرش نظر آنهاست با بیدادگاههای ایران قابل مقایسه است؟! حتی اگر گزارش گروه بین المللی حقوق اقلیت ها، که در خبر بی بی سی آمده به دقت بررسی شود، مشاهده می شود که ماهیت نقض حقوق بشر در ترکیه بیش از پیش به نقض حقوق بشر در کشورهای اروپایی شبیه تر می شود یعنی نقض غیر سیستماتیک حقوق بشر توسط گروههای ملی گرای افراطی و مردم عادی .
مهمترین قانونی که به نقض سیستماتیک حقوق بشر در ترکیه مربوط می شود بند ۳۰۱ قانون جزایی ترکیه است که از آن هم به ندرت استفاده می شود و احتمالا در اصلاحات آتی قانون اساسی ترکیه حذف خواهد شد. این گزارش ترور هراند دینک روزنامه نگار ارمنی الاصل در ترکیه توسط یک ملی گرای افراطی (و نه اعدامش توسط دولت) را به عنوان نقض حقوق بشر معرفی می کند!؟
این در واقع سطح بالاتری از حقوق بشر است یعنی محافظت از جان شهروندان در برابر ترور و تهدیدات گروههای نژادپرست که در هرجامعه ای وجود دارند . مشابه این قتلها و خشونت ها در برخی کشورهای اروپایی نیز توسط گروههای نژادپرست و نئونازی ها گهگاهی رخ می دهد ولی درست است که دولت دخالتی در ترور و خشونت نداشته ولی موظف است که برای حفظ امنیت شهروندانش بویژه اقلیتهایش تلاش کند. " در بخش دیگری از این گزارش آمده که نه تنها اصلاح فوری قوانین در ترکیه حیاتی است، بلکه همچنین نگرش مردم این کشور به اقلیت ها نیز باید متحول شود. " یعنی دولت برای بالابردن سطح رعایت حقوق بشر باید کارفرهنگی هم انجام دهد تا "نگرش مردم" را هم اصلاح کند .
اگر گزارش های نقض حقوق بشر در مورد کشورهای اروپایی و آمریکا را هم مطالعه کنیم با این سطح بالاتر از حقوق بشر مواجه می شویم که تبعیض توسط مردم عادی سفید پوست برعلیه سیاه پوستان در آمریکا (این با تبعیض قانونی و سیستماتیک توسط دولت آمریکا در دهه های پیش متفاوت است) یا تبعیض و خشونت برعلیه خارجی ها در کشورهای اروپایی توسط مردم عادی و گروههای نژادپرست، نمونه هایی از این نقض حقوق بشر در سطحی فراتر از قوانین کشوری هستند . یعنی اگر در کشوری تمام قوانین هم عادلانه باشند باز توسط برخی از مردم عادی یا کارمندان دولتی تبعیض بر علیه اقلیتها روا داشته می شود که برای از میان برداشتن آنها تنها نوشتن قانون کارساز نیست بلکه باید کار فرهنگی هم انجام شود. این سطح از حقوق بشر برای انسان ایرانی که هر روز با نقض سیستماتیک و رسمی حقوقش در تمام زمینه ها روبروست بیشتر به یک رویا شبیه است .
( ۱): [1] www.bbc.co.uk/…
(۲ ): [2] www.bbc.co.uk/…
(۳ ): [3] www.advarnews….